1. Ingelogd blijven
  2. Inlog gegevens vergeten?

Nog geen lid?
Gratis aanmelden bij de Nationale Hulpgids.

Blog » artikel

Oudere moet eenzaamheid deels zelf oplossen

29 Reacties

elderly-942049_1280

Het is een spookbeeld voor ons allemaal: oud, hulpbehoevend en eenzaam achter verlepte plantjes een beetje naar buiten zitten staren, wachtend op het eind van alweer een dag. Niemand die langskomt, die je eens meeneemt, die je in schone kleren helpt en een spelletje met je speelt. Programma’s op de tv spreken je allang niet meer aan, voor zover je ze nog kunt volgen, en van lezen komt al helemaal niets meer. Een puzzeltje wil nog wel eens lukken, en het dochtertje van de overburen zwaait altijd heel lief als ze uit school komt…

Beeld uit de jaren zeventig, tachtig van de vorige eeuw, toen geluk nog bijna heel gewoon was? Nee, beeld van 2015. De sociale eenzaamheid van de ouderen is een grotere zorg dan we ons realiseren en het is voor de zorgverlener een zware klus om de ouderen te helpen dat isolement te doorbreken. Want dat de oudere daar zelf een rol bij moet spelen, staat wel vast. Idealiter neemt de oudere op een gegeven moment zelf de regie weer in handen om zijn leven wat meer dynamiek te geven dan het “zitten wachten op het einde”.

Ouderen van nu zijn misschien vertrouwd met de computer en kunnen op die manier contacten leggen die ze anders niet hadden gehad. Goed, dat zijn dan wel virtuele contacten, maar chatten met leeftijdgenoten of jongere mensen kan heel gezellig zijn en behoorlijk opbeurend bovendien. Maar niet alle ouderen hebben het in zich via de computer te communiceren, en de oude ouderen hebben wellicht nooit meer geleerd dan een e-mailtje sturen, àls dat al het geval is. Eigenlijk zou iedere oudere aan de computer moeten…

De hulpverlener die bij de oudere in huis komt, weet vaak niet wat de cliënt precies wil. Het is de kunst om uit te vinden wat van hem/haar wordt verwacht. Een vangnet, een praatpaal… dat kan allebei, maar er is vertrouwen nodig bij de cliënt om daar achter te komen. En dan nog heeft niet elke interventie van de zorgverlener succes, al is elk stapje vooruit winst, natuurlijk.

De sociale eenzaamheid van ouderen is onderzocht door Anja Machielse van de Universiteit voor Humanistiek in Utrecht. Haar conclusie is dat het doel om ouderen sociaal weer actief krijgen, vrijwel nooit wordt gehaald. Geen reden om op te geven; op onderdelen is er wel degelijk winst te behalen. De vereenzaamde ouderen nemen weer contact op met kinderen of oude bekenden, hun administratie komt weer op orde of het vervuilde huis wordt gepoetst.

En dan komt het moment dat de zorgverlener moet afhaken. Een moeilijk moment, voor beide partijen. Een intensief contact is niet meer wenselijk, omdat de cliënt dan te afhankelijk wordt. Maar vaak is de zorgverlener de laatste strohalm voor de oudere, en dan is het verminderen van dat intensieve contact erg zwaar. De oudere er regelmatig aan herinneren dat het contact professioneel is, zou hier kunnen helpen.

De sociale eenzaamheid van hulpbehoevende ouderen is een dusdanig groot probleem dat er vorig jaar ook een congres aan werd gewijd: het Nationaal Eenzaamheid Congres. Het is een probleem dat niet 1-2-3 verdwijnt, hoezeer de zorgverlener zich ook inspant. Actie moet van de oudere zelf komen, en daarmee is al gauw de cirkel rond. Heel veel hulpbehoevende ouderen hebben niet meer de dynamiek of energie om dat op te brengen.

29 Reacties

  • gwehkamp zei:

    Een schrijnend voorbeeld uit de gemeente Haarlemmermeer:
    Het blijkt geregeld onmogelijk om allarmeringsapparatuur te plaatsen, omdat betrokkene niemand in de buurt weet, die in geval van nood gebeld kan worden en als sleuteladres wil fungeren. Mantelzorg?

  • Geert sprokel zei:

    Moeilijk om eenzaamheid op te sporen. Ik doe met anderen namens onze parochie zorg. We willen iets doen aan eenzaamheid. Maar ik hoe kom je erachter dat mensen eenzaam zijn? Het is een subjectief begrip. Ik krijg een hele lijst van namen als ik de vrijwilligers vraag wie vgls hen eenzaam is. Ik zoek naar objectieve maatstaven. Misschien kunnen jullie helpen.
    Groet,
    Geert
    Zorgoverleg parochie H. Agatha, Eys

  • Andrea Moffatt zei:

    De situatie in 2015 is schrijnend, en er komen in de toekomst nog meer ouderen bij.
    Er is wel een mogelijkheid om bij Humanitas een vrijwilliger te vinden voor Vriendschappelijk huisbezoek. Deze steun is wel van tijdelijke aard, maar kan de oudere helpen om toch zelf weer actief te worden. Zie de programmalijnen:
    EENZAAMHEID EN ISOLEMENT
    Gericht op het doorbreken van sociaal isolement en waar mogelijk het zelfstandig opbouwen en onderhouden van contacten. De dienstverlening van Humanitas onderscheidt zich door het veelal activerende karakter. Programmalijn Alleen en samen.
    ACTIEF OUDER WORDEN
    Gericht op het ondersteunen op maat van ouderen die zelfstandig (willen) wonen. Regie houden over het eigen leven en betrokken blijven bij de sociale omgeving staan hierbij centraal. Programmalijn Oud en redzaam.
    Meer informatie is te vinden op www.humanitas.nl/project
    Ik hoop hiermee aan deze mogelijkheid meer bekendheid te geven.
    Andrea Moffatt
    Verbindingmetjezelf.nl

  • asjemenou zei:

    Ik ben bepaald geen 80 en voel me errug jong, maar door de WMO word ik niet gezien als gehandicapte die ook elk jaar een jaar ouder wordt, maar als een normale senior.
    Ik heb een PGB voor poetshulp, maar in de nat.hulpgids staan geen mensen die willen komen poetsen..., dus vervuild mijn huis en ben ik weer aan de corticozooi tegen astma.
    Ik ben doof, dus geen telefooncirkel mogelijk, ik heb zelfs geen gewone telefoon.
    Ik ben op Facebook, maar sorry.. dat is voor mij echt geen contact... het is hetzelfde als naar iemand zwaaien aan de overkant van de straat. Contact is betrokkenheid en openheid.
    Ik ben een geboren hulpverlener en wil helpen als ik problemen zie of ervaar... helaas...
    Bij het keukentafelgesprek 7 maanden geleden 'zag de dame dat ik hulp nodig had'.... zei ze. Niet aan mij of concluderend uit m'n woorden, maar aan m'n zware meubels....
    Hoe ik, als mens, ben, blijkt niet ter zake te doen en wel ontkent te worden Hier over de vloer komt niemand, dus niemand ziet hoe het hier is.
    En als ik zeg dat er al een half jaar niet gewerkt is, dan is de conclusie dat ik dus kennelijk geen hulp nodig heb... ik ben er toch nog steeds? Misschien als ik eraan dood zou gaan, dat ik dan hulp zou kunnen krijgen.... :( ;-)
    Maar... in 1997/1998 had ik vers hersenletsel, heb weken op de bank gelegen zonder dat er iemand naar me omkeek en werd ik als gevolg van de eruit voortkomende gevolgen bestempeld als een lastig mens...

    Ik heb dus n-ah en afasie en kan alleen in mij tempo schriftelijk communiceren en helaas, dat mag niet! dus loopt alle communicatie spaak.

    Praten kan desnoods tegen de deur... die luistert heel geduldig.. :( ;-) Helaas spreekt die mij niet tegen, maar dat doem mensen ook niet, want dat kost teveel inspanning. Daarnaast heb ik behoeft aan een brede schouder om bij uit te huilen en een arm om me heen. Dat kan niet... mensen mogen elkaar niet meer aanraken...

    En ja, ik moet uitkijken om er niet cynisch van te worden.

  • Geert sprokel zei:

    Word niet cynisch. Dat doet alleen meer pijn. Ik woon in een gemeente in het Zuiden van Nederland die ook nog niet klaar zijn om de nieuwe WMO te begrijpen en uit te voeren. Houd moed!! Geloof in je eigen kracht en niet in die van uitvoerders van regelgeving die slecht doordacht is.

  • asjemenou zei:

    Beste Geert, ik doe mijn best......
    Als het van mij moet afhangen, zou ik knettergek worden.
    Goddank is Hij er ook nog!

  • Jeannette Rijks zei:

    Een mooie titel: ouder moet eenzaamheid deels zelf oplossen. En helemaal waar. Maar welk deel moet (of kan) de oudere zelf oplossen en wat kan een hulpverlener bijdragen?

    Doordat we eenzaamheid beschouwen als een dreigbeeld voor de ouderdom en niet als een reëel probleem dat op elke leeftijd kan toeslaan, weten we er te weinig van af. W durven het niet te bepreken. Het is een taboe.

    Aan eenzaamheid valt heel veel te doen. Als je oud bent of jong. Maar dan zijn er wel twee eisen: je moet weten wat je kunt doen en je moet goede hulp hebben als je het niet of niet helemaal zelf kunt.

    Omgaan met eenzaamheid moet je leren. Zo jong mogelijk. Zodat je niet als je oud bent en je mogelijkheden beperkter zijn, nog aan een verandering van je leven moet beginnen.

    Hulpverleners denken vaak dat begeleiding en aandacht voldoende zijn. Dat is het niet. Dat is niet voldoende om te helpen bij een beenbreuk, dat is niet voldoende om te helpen bij een blindedarmontsteking, dat is niet voldoende om te helpen bij eenzaamheid.

    Helpen uit de eenzaamheid te komen vraagt om echte deskundigheid. Gebaseerd op wetenschappelijk onderzoek. Zodat mensen niet met bloedend hart afscheid moeten nemen van hun hulpverlener, maar juist met vertrouwen in hun eigen leven en hun eigen toekomst.

    Gelukkig kan er meer dan je denkt, ook als je ouder bent. Informeer je en vraag hulp.

  • Greetsche zei:

    Asjemenou nounou,Ji hebt een rugbypak nodig om je overal doorheen te worstelen.

  • Greetsche zei:

    Houd moed geef niet op.Kun je zelf wat organiseren? Weggeefhoek,koffiecorner,klussenruildienst,kookclub,huizensitter,wandelclub ik weet natuurlijk niet hoe jouw situatie is dus ik roep maar wat.Wat ook kan helpen is vriendelijk blijven en de burgemeester met de wethouder van sociale zaken op de koffie vragen kunnen ze voeling houden met het werkveld.of een s.p.w stagaire vragen om jou mee te helpen je situatie te verbeteren .

  • Aniëla zei:

    Door mijn jarenlange ervaring binnen de ouderenzorg ben ik er al heel lang achter dat heel veel ouderen wel actief zouden willen zijn, maar dit niet meer kunnen. Mooi in ieder geval om te lezen, dat dit nu ook wetenschappelijk is bewezen. Omdat ik ook ervaren heb dat ouderen hulp hierbij nodig hebben heb ik begin dit jaar mijn bedrijf "Achter de geraniums uit" opgericht. Het idee dat wij een participatiemaatschappij moeten gaan creëren is heel mooi, maar niet realistisch. Steeds meer ouderen zullen alleen thuis komen zitten, met enkel een televisie. Het wonen in een zorgcentrum is voor vele ouderen niet alleen handig voor de zorg die ze er krijgen, maar het heeft voor de meesten onder hen ook een belangrijke sociale functie. Zorg staat voorop in Nederland maar welzijn is voor iedereen of je nu jong of oud bent eigenlijk het belangrijkste!

  • Geert sprokel zei:

    Jeanette, het gaat niet om de wetenschap. Daar hebben we tig-onderzoekers voor. Nee, het gaat om gevoel. We hebben laatst iets georganiseerd. Een etentje bij pastoor op de pastorie. De discussie over wie wel of niet denk dat iemand eenzaam is, heb ik als voorzitter van de werkgroep weggewimpeld. Maar de mensen zijn geweest. En dan is het mooi dat een bejaarde vrouw tegen je zegt, dank je wel. Want de "avonden zijn zo eenzaam" . Van horen zeggen dus en niet van ..... vul maar aan
    Geert

  • Geert sprokel zei:

    Aniella, ga zo door!!!!

  • Frederiek Reiners zei:

    Zo, dat is het dan, de oudere moet het zelf maar oplossen?

    Zouden we niet eens uit gaan zoeken, wat ouderen dan eenzaam maakt? Wat als ze het uitzoeken voor hen dan de valkuilen zijn?

    En chatten op internet de oplossing? Wat is het volgende: de animatie robot?

    Een typisch voorbeeld van een ouderenvraagstuk met oplossingen nog in de kinderschoenen

  • asjemenou zei:

    Ik ben niet eenzaam, ik ben alleen... en da's iets heel anders. Eenzaam ben ik te midden van mensen, als gevolg van en doof en afasie en drievoudig n-ah.
    Door een van de 3 n-ah's reageer ik enorm heftig en dat komt niet goed over.. en dat snap ik!
    Wat ik zou willen is mee mogen denken over belangrijke dingen, want alhoewel ik traag ben, heb ik desondanks een enorm goed verstand...
    Maar echt overal buiten gezet en gehouden worden, tja... dat maakt het minder leuk.
    Wat poetsen betreft loopt er een bezwaar omdat ik gezond ben verklaard, met mijn regiment aan zooitjes.
    Normaliter loop ik buiten met een geleidehond, omdat ik anders niet goed kan lopen (evenwicht 100% weg en een storing in het compenserende visuele evenwicht); ik wacht echter al ruim 3 jaar op m'n vierde hond, wat steeds vastloopt op dat heftige reageren... (mijn privé pup in opleiding is al de derde avond blind gebeten door een hond van de trainer... in november en ze had hem niet verzekerd en daar mag ik dan dus niets van zeggen..) dan zeggen ze simpel 'nee mevrouw, u krijgt geen hond' en dat mag... Dus kom ik al drie niet echt buiten en ben thuis niet bereikbaar, want hond moet waarschuwen voor de bel. En ja, ik baaaaal.
    Ik heb nu weer een pup gevonden en hoop dat dit de juiste zal blijken te zijn en dat er mensen zullen willen helpen, want een budget van de zorgverzekeraar heb ik er wel voor.

    Ik mag buiten de gecontracteerde instellingen hier, maar € 12,27 per uur betalen voor huishoudelijke hulp en een zzp'er wel genoeg, maar die kan niet werken via een instelling, dan wordt het een schijnconstructie en dat doe ik beslist ook niet. Ik kan dus ook geen bemiddelingskosten betalen aan die particuliere zorg.
    En het wijkteam gelooft absoluut niet dat hier niet gewerkt wordt, maar komen kijken doen ze ook niet.

    We zullen wel zien, in ieder geval gaat elke morgen de zon op!! :)

  • Carla zei:

    Werk al jaren in de thuiszorg, ging vanaf 1973 al met mijn moeder
    mee naar haar werk in de vakantie. Zo leerde ik in de praktijk ,
    dat kan best terug gedraaid worden. Ik deed de boodschappen , poetste het koper en hielp mee met de groenten schoonmaken die van het land kwam.
    Deze combinatie was en is uniek. Heel leerzaam en ik maakte ook
    een praatje tijdens een wandeling.
    Eenzaamheid was toen ook een probleem, maar ik mocht nog met mijn moeder
    mee, als de mensen waar ze werkte het goed vonden.
    Twee vliegen in een klap ik was van de straat en mensen hadden een praatje.

  • Carla zei:

    Op het werk leerde wij vanaf de grond op te klimmen. Eerst leren schoonmaken, nu is het eerst leren achter de computer.
    Stimulans om te leren schoonmaken is er niet meer. Rapportage is
    nu belangrijker, verantwoording op papier afleggen daar moet het geld vandaan komen, daarna is de
    eenzaamheid aan de beurt,want dat kost alleen maar geld ............................

  • asjemenou zei:

    Carla, ik leerde bij mijn tante op de boerderij, toen ik 10 was, eerst langzaam en goed te werken en als ik dat zou kunnen, dan mocht ik leren tempo opvoeren...
    Nu wordt er geleerd ergens een lap over te slingeren en het resultaat lijkt dan niet echt belangrijk.
    Als je zorgvuldig werkt, ben je uiteindelijk veel sneller klaar en kan de volgende beurt langer uitblijven.
    Ik zou wat graag opleidingsadres zijn (was een goede praktijkdocente in het ziekenhuis en ook later en de studenten die hier hebben leren werken zijn daar enorm blij mee).

  • Carla zei:

    Helemaal waar, maar de waarheid is geen waarheid mee.

  • Wilma Lange zei:

    Lieve allemaal,

    Juist daarom pleit ik voor rouw en verliesverwerking .
    Als we met z`n allen leren om te leven met de verliezen in ons leven dan komen we met z`n allen dichter bij ons zelf .
    Vandaaruit kunnen we ook dichter bij de ander komen en kunnen we in dit geval samen met de oudere eenzaamheid een handvat geven .
    Heb aandacht voor het verhaal , achter het verhaal hierin zit in veel gevallen de pijn van het verlies .

  • asjemenou zei:

    Eenzaamheid is voor mij niet (ik denk voor elk mens)alleen zijn of geen bezoek krijgen, maar niet betrokken mogen zijn bij anderen.
    Indien er dus een bezoekdame komt, die wel wil luisteren, maar niets van zichzelf prijsgeeft, dan is dat mijns inziens een schijnoplossing.

    Eenzaamheid is er op alle leeftijden door de over- geïndividualiseerde maatschappij en heeft dan ook niets te maken met verlies of het verwerken daarvan.
    Het heeft te maken met los zand.....

  • Carla zei:

    Vanmiddag voor de w.m.o. gewerkt invalkracht vakantiewerk.
    Mw. van 90 jaar kookt samen met haar buurvrouw van 82 jaar
    iedere avond koken en eten ze met elkaar. Toff om dit verhaal
    aan te horen. Word ik helemaal blij van, dit is een oppepper.

  • asjemenou zei:

    Leuk, Carla!

  • WAM van Loenen zei:

    Alleen al het feit dat je vanwege eenzaamheid je bezoek van een hulpverler gaat krijgen is eenzaamheid ten top en plaatst je in een hokje wat vervelend voelt. Het begint al vóór de seniorenleeftijd door: minder zussen en broers dan vroeger, 2 verdienerstijdperk, social media, incidenteel naar elkaar omzien om rampen te voorkomen ipv structureel, alleen in een (onveilig) groot huis door langer (moeten) thuis wonen, enz. Beperkt of niet; ik wil later bij elkaar wonen. Ondanks dat de politiek ons wil doen geloven dat we langer thuis willen wonen.

  • asjemenou zei:

    Als ik niet doof was en afasie had en meer, was ik het helemaal eens met WAM van Loenen. Nu is alleen zijn = alleen zijn en oké, maar soms lastig omdat ik niks kan regelen- er is bijna niets meer per e-mail bereikbaar, alleen nog telefoon!!! Aftands, maar helaas.
    Eenzaam is niet kunnen communiceren met de mensen om me heen. Dus dan maar liever alleen. En niets zo erg als georganiseerd vrijwilligerswerk... ah bah!

  • asjemenou zei:

    Kijk nou, wat verteld ons vandaag de NOS? Niks ouderen...

    De meeste mensen die vorig jaar met hulplijn Sensoor hebben gebeld, wilden praten over eenzaamheid. Het gaat om ruim een kwart van bellers. Vooral vrouwen tussen de 30 en 60 jaar wilden hun hart luchten over dit onderwerp.

  • Pieter de Jong zei:

    En terwijl ik dit lees allemaal hier hoor ik van alle kanten hier dat mensen verstoten worden van thuishulp b.v. Zelfs iemand die ik ken, die kanker heeft krijgt een lullig standaardbriefje dat deze zelf maar voor zijn hulp moet zorgen. Als je dit leest en dan vooral naar die kop van dit artikeltje, dan kan je er toch niet omheen dat dit bedacht moet zijn door een stelletje dwazen?
    Ondertussen worden er miljarden weggesluisd, naar Brussel en naar Griekenland etc. Het erste vind ik is, dat we het allemaal laten gebeuren onder onze neus en dat onze ouderen weg kwijnen en eenzaam worden. Bedacht door een stel randdebielen, die alles willen beslissen in Den haag en kennelijk niet verder denken dan de drempel bij hun eigen voordeur. Dan moet je toch wel zaagsel in je kop hebben?

    En de NOS leest de regels wel op, die deze vreselijke maatschappij aan ons oplegt. Iemand wegsturen die kanker heeft. Wat een helden die gemeenteambtenaren b.v. Wat een zootje ongeregeld. En dat noemt zich dan ambtenaar van Sociale Zaken etc. Zet daar maar gauw een a voor dan.

  • asjemenou zei:

    Beste Pieter,
    natuurlijk weet ik niet in welke hoek u zelf zit...
    Ik ken wel mijn eigen hoek waar de klappen vallen door puur dom gedrag van mensen zonder verstand van zaken die WMO-zooi moeten regelen.
    Maar om dat nou te gaan uitspelen tegen de minstens zo noodzakelijke hulp aan anderen??!! Nou nee!!
    Eerlijk gezegd zou ik u niet om mij heen kunnen hebben als hulpverlener, omdat, als u mijn medemens afwijst, dan wijst u mij af!
    Dat de regering van welk land er een nog groter potje van maken dan dat wij ervan maken en dan bedoel ik u en ik, wil niet zeggen dat die volken geen hulp nodig zouden hebben. Waren de rollen omgedraaid, zou u dolblij zijn hulp te krijgen.

  • Pieter de Jong zei:

    Jammer dat u niet inziet, dat ik juist voor de armere en zwakkere opkom en u niet tussen de regels doorleest en ja zelfs kritiek op mij uit. Dat is natuurlijk uw goed recht, maar als ik zeg dat er miljarden naar Griekenland gaan terwijl we hier de zorg steeds meer zien afkabbelen, dan lieg ik toch echt niet. Vooral als ik het heb over een kankerpatient die afgeschreven wordt door een gemeente, die een standaardbriefje toegestuurd krijgt met de mededeling dat deze persoon geen hulp meer krijgt vanwege de bezuinigingen. Ik begrijp dan ook niet waarom u mij daarop aanvalt en ik het niet zou opnemen voor mijn medemens?

  • asjemenou zei:

    Beste Pieter,
    hoe het hier gaat is ronduit slecht. Heel erg slecht!
    Wat minseten zo erg is, wat mij betreft, is dat u dat koppelt aan Griekenland!
    Ook zonder steun aan andere landen zou het in Nederland gaan zoals het gaat, omdat er in ons landje nu eenmaal wat vreemd gedacht wordt momenteel over ouderen, zieken en gehandicapten.
    Ik wens u een goed weekend.

Wij gebruiken cookies om het gebruik van de website te verbeteren.
We vinden je privacy belangrijk en beperken daarom het gebruik van cookies zoveel mogelijk.

Ik ga akkoord met het gebruik van cookies

Wil je meer lezen over ons gebruik van cookies en hoe je dat kunt aanpassen, klik dan hier. Lees ook ons privacybeleid.