Relativiteitstheorie for dummies

Ik dacht er over in dit stuk vanuit mijn standpunt de relativiteitstheorie maar eens een beetje toe te lichten, zeg maar een relativiteitstheorie voor dummies. Ik ben namelijk zo bèta-minded als een salamander, en ik heb dus ook helemaal niet de pretentie om mij ook maar enigszins te meten met Albert Einstein.

Maar er zijn mij de afgelopen tijd toch enkele voor mij interessante dingen met betrekking tot de tijd opgevallen. Ik heb daar ook een theorie over, zeg maar een relativiteitstheorie 2.0 of iets dergelijks.

Niet immuun voor de tijd

Maar allereerst ben ik natuurlijk niet immuun voor de tijd; om 8 uur komt één van mijn verzorgsters, ze heeft zo'n twee uur de tijd nodig om mij aangekleed in de rolstoel te krijgen, vanaf 22.30 uur wordt ik klaargemaakt voor de nacht, de zon gaat op en onder, het is maandag of dinsdag, enz.

Illusie van tijd

Maar ik geloof wél dat ik, doordat ik amper die handelingen ten uitvoer breng zoals 'normale' mensen dat wél doen, en die over het algemeen ook ergens toe leiden, en die daarnaast iemand vooral de illusie geven of het in ieder geval op de eerste plaats reëel maken dat de tijd voor hun verstrijkt, dat ik hier eigenlijk maar een beetje tussendoor fiets, en dat míjn tijd niet altijd hetzelfde is als hún tijd. In aardse tijd natuurlijk wél (hoewel afgezien van het dag/nacht ritme en het draaien van de zon om de aarde, de Gregoriaanse kalender mij ook nogal arbitrair lijkt), maar in het ervaren van de tijd niet. Ik geef hieronder enkele kanttekeningen, voorbeelden en opmerkingen om dit toe te lichten danwel om uw interesse hiervoor enigszins te wekken:

Minimale vooruitgang

Ik kwam, onderweg naar de Banksy tentoonstelling in de Beurs van Berlage mijn onderbuurvrouw tegen die mij vertelde dat ik sinds mijn terugkomst uit het ziekenhuis, de afgelopen jaren snel en veel vooruit ben gegaan. En zij is absoluut niet de enige die iets dergelijks opmerkt of die dat vindt, en ik geloof ook niet dat deze opmerkingen louter of überhaupt 'small talk' zijn, daarvoor zijn die mensen te aardig. Ik daarentegen vind dat het wel erg lang duurde om deze (in mijn ogen) minimale vooruitgang geboekt te hebben, ondanks dat ik wél tevreden ben met de geboekte vooruitgang tot nog toe. Zij (en de anderen met haar) vinden het wel begrijpelijk dat ik het lang vind duren, maar dat onderscheid in tijdservaring zet me toch aan het denken. Snel en veel versus langzaam en weinig.

Eten koken

Ook is het zo dat ik vaak kook met één van mijn verzorgsters. 'Kok als ik ben', vertel ik dan wat er moet gebeuren, wat zij vervolgens uitvoert, en ik roer dan hoogstens nog eens in een pannetje. Het is een rare verdeling van de werkzaamheden: het liefst heb ik iemand die alléén maar doet wat ik haar opdraag, en die zelf geen denkwerk verricht, dat zie ik als míjn taak, en ook als een 'oh, wat ben ik goed'. Dat is natuurlijk best veel gevraagd voor die bekwame verzorgsters waar ik over het algemeen mee werk, en die hun eitje, to say the least, toch best zélf kunnen koken. Maar meestal wil ík de regie voeren, haantje als ik nog steeds ben. Bij aanvang is het recept voor mij eigenlijk al klaar, met een blik in het kookboek of zogauw ik weet wat het gaat worden, zó weinig wordt ik namelijk direct geconfronteerd met de eigenlijke werkzaamheden die daarbij komen kijken, werkzaamheden die dus eigenlijk ook het verstrijken van de tijd genereren. Ik probeer de verschillende acties wél zo te plannen dat tijdens het koken zo min mogelijk tijd verloren gaat. Instant maaltijd?

Tijd weghalen

Ik ben natuurlijk tegenwoordig allerminst een goed voorbeeld van snel handelen en veel doen, zelfs op topsnelheid tuf ik nog uiterst gezapig rond in mijn rolstoel, en bij bepaalde acties met mijn linkerhand of -been lijkt het wel een eeuwigheid te duren vooraleer deze lamme ledematen hun simpele beweging hebben voltooid of uitgevoerd, als ik ze al überhaupt in beweging wéét te krijgen. Mentaal ben ik echter allerminst 'aangetast', en kan ik het maar moeilijk laten om 'ergens de tijd uit weg te halen', te zorgen dat iets korter duurt, op de eerste plaats uit alles met betrekking tot mijn verzorging. Voor sommige mensen duurt het hier en nu een duizendste seconde en voor sommigen twee seconden, en je kunt dit uitbreiden tot ongeveer tien minuten, maar dan wordt het wel beangstigend, heb ik wel eens gelezen. Sommige mensen lijken heel langzaam te werken, dat is mijns inziens toch vooral een mentaal probleem, een gebrekkige alertheid is daar volgens mij debet aan, hoewel het zo langzamerhand wel zo is dat ík als het probleem wordt gezien, alsof mijn verzorging heel tijdrovend ìs, waaraan ík de hoofdschuldige ben. Dat is natuurlijk ook wel verdedigbaar en daar kan ik dus ook maar weinig tegenin brengen. Maar proefondervindelijk heeft het geven van méér tijd, het probleem tot op heden nog niet opgelost, en de irritatie jegens mijn inmenging in de manier van doen van de verzorgster is eveneens groeiende. Wat ik ook wel begrijp. Dus blijft het vooralsnog een eeuwige en ongelijke strijd van die ander tegen de tijdnood, er niet bij zijn, dubbel werk en inefficiëntie. Tijdbom?

Au pair

Onze au pair, overigens een uitermate prima persoon, stoort zich aan mijn bijna onbedwingbare neiging om dingen op te noemen die er nog moeten gebeuren, alvorens zij - die deze dingen niet vergeten was - überhaupt de gelegenheid heeft gehad om ze uit zichzelf te doen, druk als ze tot nu toe was met andere bezigheden die nog eerst gedaan moesten worden. Ik wil haar helemaal niet passeren, en ik ben hierin ook niet overmatig ongeduldig, integendeel, ik wil iemand alle gelegenheid geven zijn of haar werk te doen, want ik besef natuurlijk wél dat het vervelend werken is met zo iemand om je heen (ik dus), die je constant vertelt wat je nog moet doen, zeker als je dit ook nog wóú doen, Ik denk dat er voor mij slechts een groot nu bestaat waarin er van alles moet gebeuren, en dat ik die zaken dus geheel ten overvloede benoem, en dat er voor haar slechts een serie achtereenvolgende acties bestaan, en die dus min of meer het verlopen van de tijd creëren, en dat die twee met elkaar wringen. En waardoor ik enigszins moet wachten. Botsing van twee werelden?