Ga de nachtdienst te lijf

Wie in de zorg werkt, heeft vaak te maken met de nachtdienst. De nachtdienst wordt door de één als een bron van terugkerende ellende gezien, een ander draait alleen een aantal nachtdiensten per maand. En er zijn collega’s die hun hand niet voor dat wisselende rooster omdraaien. Zoveel hoofden, zoveel zinnen. De beroepsorganisatie NU’91 weet in elk geval al jaren dat de nachtdienst veel problemen kan opleveren en probeert daar iets aan te doen met onder meer het ‘Night Fever Event’ dat ze al jaren overal in het land organiseert.

Het is het bioritme in ons lichaam dat dwarsligt tijdens de nachtdienst. De nachtdienst verstoort het bioritme en dat levert negatieve effecten voor de gezondheid op. Er zijn wel manieren om die negatieve effecten te beperken en wetenschappelijk onderzoek heeft uitgewezen dat die manieren werken. Zo kun je met je voeding, het licht, bepaalde rustmomenten en een zonnebril heel wat uitrichten. We stippen ze hier even aan, op de website van NU’91 staan downloads die je veel uitgebreider informeren (www.NU91-leden.nl).

Voeding

Voor wat betreft de voeding is het goed om tijdens de dip in de nachtdienst voedsel te eten dat rijk is aan koolhydraten, zoals pasta, bruin brood, rijst, aardappelen en fruit. Daardoor krijg je weer energie. Aan het eind van je nachtdienst kun je beter geen koffie, thee of cola drinken of chocolade eten/drinken. Dat belemmert dat je straks lekker in slaap valt. Drink water, vruchtensap of karnemelk tijdens je hele nachtdienst. Wat je beslist niet moet eten, is voedsel waar je slaperig van wordt. Dat is voedsel met veel suiker er in. Sterk gekruid eten kan de maag gaan irriteren, en dat is tijdens een nachtdienst vervelend. En ga vooral niet snacken, want daardoor vliegt je suikerspiegel op en neer. Snacken werkt daardoor nog meer snacken in de hand.

Licht

Licht tijdens je werk… zorg dat er voldoende licht op je afdeling is. Niet in de kamers van de bewoners of patiënten natuurlijk, maar wel op de gangen, in het kantoor en in de ruimten waar je veel tijd doorbrengt. En als je naar huis gaat, zet dan een zonnebril op, een met donkere of roze glazen. Zelfs hartje winter. De overgang van kunstlicht – daglicht – slaapkamer is dan niet zo heftig, zodat je gemakkelijker in slaap valt.

Powernap

De rustmomenten zijn ook belangrijk. Neem je rust en gun je collega’s ook hun rust. Spreek met elkaar af dat ieder ten minste 15 minuten pauze (liefst een half uur) kan nemen en doe tijdens die pauze een kleine powernap. Je wordt daar alerter van en de kans op fouten wordt daardoor kleiner. Vlug, vlug even pauzeren, halve kop thee drinken en weer door vliegen omdat het zo druk is, werkt eigenlijk averechts. Probeer tijdens een korte pauze even iets heel anders te doen, al is het maar vijf minuten.